Επιστήμη 

  

Το αστέρι των Χριστουγέννων
Τι φως και χρώμα κι ομορφιά να
σκόρπιζε το αστέρι
όπου στην κούνια του Χριστού
τους Μάγους έχει φέρει;
Κ. Παλαμάς
Η ιστορία της γέννησης του Χριστού είναι μια από τις πιο γνωστές διηγήσεις που υπάρχουν. Κάποιες όμως φορές οι πληροφορίες που φτάνουν ως εμάς από την παράδοση ή τοπ σχολείο δεν είναι ξεκάθαρες. Μια από τις πιο θολές περιπτώσεις αφορά το αστέρι της Βηθλεέμ. Πώς ξέρουμε για την ύπαρξη αυτού του αστεριού;
Από τα επίσημα ευαγγέλια μόνο του Ματθαίου αναφέρει ότι οι μάγοι καθοδηγήθηκαν από τα αστέρια αλλά όχι κάποιο συγκεκριμένο, ενώ σε ένα από τα απόκρυφα ευαγγέλια υπάρχει η αναφορά για ένα λαμπρό άστρο. Για το τι ήταν τελικά εκείνο που παρατηρούσαν οι μάγοι από τη Βαβυλώνα υπάρχουν τρεις βασικές θεωρίες.
Η πρώτη θεωρεί ότι επρόκειτο για κάποιον κομήτη. Πράγματι υπολογίζεται ότι ο κομήτης του Halley εμφανίστηκε στον ουρανό εκείνη την εποχή. Ο κομήτης αυτός ταυτοποιήθηκε για πρώτη φορά από τον Edmond Halley το 1705. Οι κομήτες, ουράνια σώματα από πάγο και αέρια, εμφανίζονται με εντυπωσιακές ουρές. Όμως ένας κομήτης θεωρούνταν κακό σημάδι από τους αστρολόγους και δεν θα μπορούσε να συνδεθεί με τη γέννηση κάποιου σημαντικού ανθρώπου. Επιπλέον ένας κομήτης είναι ένα σύντομο χρονικά συμβάν και δεν μπορεί να είναι ορατό σε ολόκληρο το ταξίδι από τη Βαβυλώνα μέχρι τη Βηθλεέμ που εκείνη την εποχή θα χρειαζόταν μήνες.
Η δεύτερη θεωρία συνδέει το άστρο της Βηθλεέμ με μια έκρηξη καινοφανούς ή υπερκαινοφανούς. Αυτές οι εκρήξεις είναι ο εντυπωσιακός θάνατος μεγάλων αστεριών και αποτελούν πολύ φωτεινά συμβάντα στον ουρανό σε τέτοιο βαθμό που τα παρατηρούν και οι απλοί άνθρωποι. Καμία όμως ιστορική αναφορά δεν υπάρχει για κάτι τέτοιο.
Η Τρίτη θεωρία, στηρίζεται περισσότερο στο κατά Ματθαίον και θεωρεί την αναφορά περί πολύ λαμπρού άστρου μεταγενέστερη υπερβολή. Θεωρεί λοιπόν ότι αυτό που έβλεπαν οι μάγοι ήταν μία πλανητική «σύνοδος» του Δία του Κρόνου και της Αφροδίτης. Σύνοδος είναι η ευθυγράμμιση της Γης με πλανήτες. Στην πλανητική εκείνη σύνοδο που συνέβη κάπου μεταξύ 7 και 2 πΧ, ο Δίας ο Κρόνος και η Αφροδίτη βρέθηκαν στην ίδια ευθεία με τη Γη έτσι που οι τρεις πλανήτες φαίνονταν σαν ένα μεγάλο αστέρι. Αυτή η θεωρία είναι η πιο εύλογη. Οι μάγοι της Βαβυλώνας προέρχονταν από ένα πολιτισμό με μεγάλη αστρονομική παράδοση που είχε θεοποιήσει τα άστρα και είχε καταστρώσει λεπτομερή χαρτογράφηση του ουρανού. Θα είχαν επομένως προβλέψει τη σύνοδο και θα την παρατηρούσαν από κοντά. Στο φαινόμενο αυτό, μετά παρέλευση δύο ή τριών μηνών, ο Δίας δύει ή εξέρχεται από την τροχιά. Τότε παρατηρείται και πάλι το ίδιο έντονο φωτεινό φαινόμενο που παρουσιάζεται στην αρχή, σαν να εμφανίζεται εκ νέου. Το γεγονός αυτό ταιριάζει με την παρατήρηση του Ματθαίου ότι οι Μάγοι πορευόμενοι προς τη Βηθλεέμ, «ε?δον» τον «?στέρα» και «?χάρησαν χαρ?ν μεγάλην σφόδρα», προσθέτοντας ότι ο «?στέρας» αυτός ήταν ίδιος με εκείνον «?ν ε?δον ?ν τ? ?νατολ?» (Ματθ. 2,9-10). Καθώς ένα ταξίδι από τη Μεσοποταμία στην Παλαιστίνη με τα μέσα της εποχής απαιτούσε δύο ή τρεις μήνες, η χρονική αυτή απόσταση ταιριάζει με την αντίστοιχη φυσική κίνηση του πλανήτη Δία και τη διπλή εμφάνιση του κατά την είσοδο και έξοδο από την τροχιά συνάντησης με τους άλλους δύο πλανήτες.
Φέτος θα έχουμε τη σπάνια ευκαιρία να ξαναδούμε τα δύο τρίτα του «άστρου της Βηθλεέμ» μία ώρα μετρά τη δύση του Ηλίου στις 21 και στις 22 Δεκεμβρίου στο δυτικό μέρος του ουρανού και χαμηλά στον ορίζοντα. Ο Κρόνος και ο Δίας θα βρίσκονται τότε σε σύνοδο. Αν βρίσκεται κανείς σε σχετικά σκοτεινό μέρος όπου ο ουρανός δεν έχει σύννεφα ας μη χάσει την ευκαιρία!
Πηγές:
1) https://www.iefimerida.gr/news/82922/τι-ήταν-το-«άστρο-της-βηθλεέμ»-που-οδήγησε-
2) https://www.huffingtonpost.gr/entry/pos-na-deite-to-asteri-tes-vethleem-ena-spanio-fainomeno-poe-etan-xana-orato-prin-800-chronia_gr_5fd8c633c5b689a6230e0b19
3) https://nightskygreece.gr/to-asteri-tis-vithleem/
4) http://www.physics4u.gr/faq/starbethlehem.html

      Μαθητής/τρια: ΖΑΝΝΗΣ ΝΟΜΙΚΟΣ
Τάξη: ΣΤ
Σχολικό έτος: 2020-21
 

|< <<  1 από  1  >> >|